سوراخ شدن ماکولا  (macular hole) بخش مرکزی یکی از مهمترین اجزای چشم شما (شبکیه) است.

شبکیه لایه نازکی از بافت حساس به نور است که در قسمت خلفی چشم قرار دارد. شعاع­های نور روی شبکیه متمرکز می­شوند.  توسط آن، تصویر تبدیل به سیگنالهای عصبی می­شود . به مغز فرستاده می­شود تا در نهایت بصورت تصویری که ما می­بینیم پردازش و درک شود. ماکولا قسمتی از شبکیه است که مسئول بینایی واضح و دقیق و همچنین درک رنگ­هاست.

چشم شما توسط ماده­ ای ژله­ ای به نام زجاجیه پر شده است که روی ماکولا را هم می­پوشاند. با افزایش سن، ژله زجاجیه خشک شده و شروع به جدا شدن از ماکولا می­کند. این روند بطور معمول اتفاق می­افتد و اثری روی ماکولا و بینایی نمی­گذارد. در بعضی افراد ژله زجاجیه بطور غیر عادی به ماکولا چسبیده و نمی­تواند بطور طبیعی از آن جدا شود. در نتیجه بافت ماکولا دچار کشیدگی می­شود و پس از مدتی این کشیدگی باعث ایجاد سوراخ در ماکولا می­شود.

البته در موارد نادری ممکن است ضربه به چشم یا تورم طول کشیده در ماکولا منجر به بروز سوراخ ماکولا شود.

در مراحل اولیه ایجاد سوراخ ماکولا، دید مرکزی تار و کج و معوج می­شود. در مراحل پیشرفته­ تر یک نقطه کور در مرکز بینایی پدید می ­آید و باعث اختلال در دید دور و نزدیک می­گردد. لازم به ذکر است که آسیب ماکولا باعث نابینایی کامل نمی­شود بلکه دید محیطی دست نخورده باقی می­ماند.

چه تستهایی انجام خواهد شد

پزشک شما با معاینه ته چشم بیماری را تشخیص می­دهد. ممکن است جهت تایید تشخیص و بررسی جزئیات ضایعه از عکس OCT استفاده کند. OCT از شعا­ع­های نور لیزر و بسیار ضعیف جهت عکسبرداری دقیق از جزئیات ساختاری شبکیه استفاده می­کند.

بیمار باید به مدت یک تا دو هفته پس از عمل در وضعیت دراز کشیده به صورت بخوابدتا حباب گاز در تماس با ماکولا قرار گیرد. نحوه رعایت کردن وضعیت دراز کش در موفقیت محل جراحی نقش کلیدی دارد. حباب گاز بتدریج طی چند هفته جذب شده و از بین خواهد رفت.

تا زمانی که حباب گاز بطور کامل از بین نرفته، سفر هوایی یا زمینی به مناطق مرتفع ممنوع است. چون باعث انبساط گاز و افزایش خطرناک فشار داخل چشمی می­شود.

پس از جراحی باید انتظار درد مختصری را در چشم خود داشته باشید. استفاده از محافظ چشم برای مدت کوتاهی پس از عمل لازم است. پزشک چند نوع قطره چشمی برای شما تجویز میکند. در مورد زمان از سرگیری فعالیتهای روزمره از پزشک خود سوال کنید.

با بسته شدن تدریجی سوراخ ماکولا، مقداری از بینایی از دست رفته بازخواهد گشت. نتیجه نهایی بینایی بستگی به اندازه سوراخ ماکولا و مزمن بودن آن قبل از عمل دارد. هرچه سوراخ ماکولا بزرگتر بوده و مدت بیشتری از ایجاد آن گذشته باشد دید نهایی پس از عمل کمتر خواهد بود. در هیچ موردی پس از عمل میزان بینایی و کیفیت آن به حد چشم سالم نخواهد رسید. که علت این پدیده آسیب غیر قابل ترمیمی است که به سلولهای حساس بینایی ناحیه ماکولا وارد شده است. نقص بینایی حاصله با عینک و لنز و وسایل مشابه قابل جبران نیست.